کاربرد طراحی ui و ux در چیست و چه اصولی دارد؟
UIو UX دو بعد جدایی ناپذیر در طراحی هستند. با رعایت این دو میتوانید طراحی زیبا و کاربردیای داشته باشید و کاربران خود را راضی نگه دارید. علم طراحی UX مخفف عبارت (User Experience Design) فرایند سهولت استفاده در حین استفاده از خدمات و جلب رضایت کاربران را بر عهده دارد؛ همچنین علم طراحی UI مخفف عبارت (User Interface Design) به طراحی و موضوعات گرافیکی میپردازد. لازم است که علم UIو UX را هر روز بهروزرسانی کرد و با توجه به اهمیت این دو موضوع، با دانستن روشهای طراحی UIو UX میتوان به موفقیتهای زیادی دست یافت. با وجود قالبهای آماده وردپرس همه نام خود را طراح سایت گذاشتهاند اما با یادگیری تکنیکهای مهم طراحی UI, UX میتوان خود را از دیگران متمایز کرد. در این مقاله به بررسی 6 روش طراحی کاربردی UI و UX میپردازیم.
طراحی تعاملی و تجربی چیست؟
یکی از بخشهای مهم و اساسی در مقوله طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری، تعاملی بودن آن است. منظور از طراحی تعاملی این است که ساختار کلی بر مبنای تعاملات بین کاربر و محصولات شکل بگیرد. در اکثر اوقات، زمانیکه صحبت از چنین طراحی میشود، معمولا توجه افراد بیشتر به محصولات و خدمات نرمافزاری دیجیتال، مانند وبسایتها و اپلیکیشنها جلب میگردد.
تعاملات میان یک کاربر و محصول، اغلب المانهایی مانند زیبایی شناختی، حرکات، صداها و فضاهای کاری و سایرین را در برمیگیرد. البته لازم به ذکر است که هریک از این المانها هم خودشان به تنهایی شامل فیلدها و بخشهای خاص دیگری میشوند. همانطور که گفته شد،طراحی تعاملی و طراحی تجربه کاربری با یکدیگر همپوشانی دارند. طراحی تعاملی تلاش میکند تا به تجربههایی که کاربر زمان استفاده از یک محصول به دست میآورد، شکل دهد. قسمت اصلی این تجارب، شامل تعاملات بین کاربر و محصول یا خدمات میشود.
اما طراحی تجربه کاربری چیزی فراتر از این موضوع است. به طوریکه میتوان گفت اموری مانند تحقیقات کاربری، ساخت پرسونای کاربری، انجام تستهای کاربری و تستهای دسترسپذیری و کاربردپذیری و خیلی چیزهای دیگر را در خود جای میدهد. بنابراین میتوان اینطور نتیجهگیری کرد که طراحی تعاملی و تجربی، زیرمجموعه ux است.
شناخت ابعاد طراحی تعاملی و تجربی و درک کاربرد آن
برای آنکه دریابید طراحی تعاملی دقیقا چه کاربردی دارد و به چه دردی میخورد، خوب است با پنج بعد از کاربرد طراحی ui و ux آشنا شوید. در ادامه این ابعاد را معرفی خواهیم کرد.
واژهها و عبارات و اصطلاحات
متون، عبارات و کلمات، به ویژه آنهایی که در تعاملاتی مانند برچسبهای دکمهها استفاده میشوند، باید بامعنی و ساده باشند تا به راحتی و سریع توسط کاربر درک شوند. آنها باید اطلاعاتی را به کاربران بدهند، اما این دیتا باید به اندازهای باشد که دقت و فهم مخاطب را کاهش ندهد.
ارائههای بصری
دومین بعد از طراحی به شیوه تعاملی، شامل عناصر گرافیکی میشود. این عناصر میتوانند چیزهایی مانند تصاویر، تایپوگرافی، آیکونها و در کل مواردی که کاربر با آنها سروکار دارد، باشند. این بعد به عنوان کاملکننده بخش قبلی است و با هدف برقراری ارتباط و تکمیل اطلاعات استفاده میشود.
اشکال فیزیکی یا فضای کاری
سوالی که برای فهم بهتر این بعد مطرح میشود این است که کاربران و اشکال فیزیکی، از چه طریقی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند؟! لپ تاپ، موس یا تاچپد؟ اسمارت فون یا انگشتان دست؟ به عنوان مثال، کاربرانی که در یک اتوبوس شلوغ ایستادهاند و از وبسایت شما بازدید میکنند، یا کسی که روی نیمکت یا صندلی دفتر کار خود نشسته و در حال جستجو در دنیای وب است، به عنوان یک کاربر سایت، چه رفتاری از خود بروز میدهند؟ تمامی این موارد در تعاملات میان کاربر و محصولات موثر هستند. درک این مسئله بر فهم کاربرد طراحی ui و ux تاثیرگذار است.
زمان
یکی دیگر از ابعاد تاثیرگذار بر کاربرد طراحی تعاملی، زمان است. این بعد شاید به نظر کمی انتزاعی برسد و بیشتر به رسانههایی که با زمان متغیرند، مانند ویدئو و پادکست، اشاره دارد. همانطور که میدانید، حرکت و صداها نقش بسیار مهمی در ارائه فیدبک صدا و تصویر برای مخاطب دارند. البته موضوعی که در این مسئله میتواند مشکلساز شود، میزان زمانی است که کاربر برای تعامل با محصول صرف میکند. همچنین این موضوع که آیا کاربران فرآیندهای خود را میتوانند بیابند و به اهدافشان برسند یا خیر، یکی از سوالاتی است که طراح باید به آن پاسخ دهد.
رفتارها
این بعد از طراحی تجربی، مکانیسمی از یک محصول را در برمیگیرد. کاربران بر روی سایت شما چه اقداماتی انجام میدهند؟ چطور محصول را مدیریت میکنند؟ به عبارتی دیگر، چگونگی تعامل ابعاد گفته شده با محصول و کاربر، در این بخش مورد بررسی قرار میگیرد. علاوه بر آن، این بعد شامل واکنشهایی از کاربران و محصولات نیز میباشد، مانند فیدبکهای احساسی و یا سوالات مهم و اساسی که از طراحان تعاملی پرسیده میشود.
هدف از طراحی تعاملی ui و تجربی ux چیست؟
از مهمترین اهداف این طراحی، رساندن کاربر به هدف یا اهداف خود به بهترین شکل ممکن، به وسیله تولید محصولات یا ارائه خدمات، است. گستردگی این مفهوم و اهداف آن، نشاندهنده وسعت زیاد آن میباشد. تعامل استفادهکنندگان شامل عناصری مانند صدا، فضا و تصویر است که البته هریک از این عناصر هم میتوانند بخشهای مختلفی را در بربگیرند. جیلیان کرامپتون اسمیت، یکی از مدرسین آکادمی طراحی تعاملی است که با ارائه مدل 4بعدی، مفهوم جدیدی از این مدل طراحی را ارائه کرده است. کوین سیلور، طراح ارشد لابراتوار IDEXX نیز با معرفی بعد دیگر، بعد پنجم طراحی تعاملی را تکمیل کرد و اینگونه مفهوم جدیدی برای این نوع طراحی پدید آمد. در ادامه مطلب به بررسی نکاتی که باید هنگام طراحی ui و ux رعایت کنید، میپردازیم.
رعایت اصل تناسب در طراحی عناصر
در هنگام طراحی عناصر، باید این موضوع را در نظر بگیرید که اصل تناسب باید به خوبی در طراحی شما رعایت شود. دقیقا این مفهوم به چه چیزی اشاره دارد؟ در یک کلام باید بگوییم به ارتباط و نسبت اشیاء با یکدگیر. حتما برای شما هم پیش آمده که وارد سایت یا اپلیکیشنی میشوید که هیچ یک از اجزاء آن با یکدیگر تناسب ندارند. اندازه دکمهها خیلی بزرگ یا خیلی کوچک است. اگر میخواهید روی اهمیت چیزی تاکید کنید، آن را کمی بزرگتر و اگر کم اهمیتتر است، آن را کمی کوچکتر طراحی کنید تا مخاطب دچار سردرگمی نشود.
رعایت اصل سلسله مراتب
یکی از نکات طراحی کاربردی UI و UX این است که شما به عنوان طراح، یک هدف و مفهومی در ذهن خود دارید که میخواهید با طراحی و عناصر مختلف آن را به مخاطب و بیننده القا کنید؛ اما باید بدانید که اگر با زبان و اصول درستی این کار را انجام ندهید، کاربر به هیچ عنوان با طرح شما ارتباط نگرفته و آن را درک نمیکند. یکی از مهمترین موارد در طراحی سایت و اپلیکیشن، در نظر گرفتن سلسله مراتب است چون بر چگونگی پردازش مفاهیم و عناصر در ذهن مخاطب اثر میگذارد. به کمک اصل سلسله مراتب در طراحی عناصر میتوانید عناصر مختلف را از نظر میزان اهمیت دستهبندی کنید و در اختیار کاربر بگذارید.
اصل تکرار در طراحی رابط و تجربه کاربری
برای تقویت بخشهای مختلف طرح خود، باید از اصل تکرار استفاده کنید تا مخاطب دائما آن را ببیند و مفهوم آن را درک کند. همچنین، استفاده از این اصل، باعث یکپارچگی هر چه بیشتر و بهتر بخشهای مختلف طرح خواهد شد. مفهوم تکرار در عناصر مختلف مانند فونت، رنگ، تصویر، آیکون، کارتها، نوشتهها و موارد دیگری منعکس میشود. وقتی از چنین قوانینی در طرح خود پیروی میکنید، انتقال حس و هدف طرح به بیننده بسیار راحت شده و تجربه خوبی برای وی ایجاد میشود.
اصل الگو برگرفته از اصل تکرار
قاعده الگو از اصل تکرار مشتق شده است و میگوید، یک دسته از عناصر مهم را انتخاب و با تکرار آنها در بخشهای مختلف، یک الگو و جریان مشترک بسازید. این جریانات مشترک و آشنا در ذهن مخاطب حس آشنایی را تداعی میکند و با کلیت طراحی یا عناصر احساس بیگانگی ندارد. بخشهای مختلف را راحتتر میشناسد و کمتر به مشکل یا آزمون و خطا دچار میشود. به این ترتیب، وجود یک الگو ثابت و همیشگی در طراحی عناصر به بهتر شدن تجربه کاربر کمک میکند.
اصل تاکید در طراحی
به کمک اصل الگو و تکرار یا بسیاری از قوانین دیگری که در طراحی عناصر محصول دیجیتال وجود دارد، میتوانید تاکید خود را روی بخشهای مختلف به کاربر نشان دهید. به این ترتیب، میتوانید مهمترین اطلاعات را در یک طرح کلی و اجمالی به کاربر منتقل کنید.
طراحی تعاملی چگونه باعث رشد وبسایت شما میشود؟
همانطور که گفتیم، تلاش برای رساندن کاربر به آنچه که میخواهد به بهترین نحو، یکی از اصلیترین اهداف طراحی تجربی است. برای رسیدن به این هدف، لازم است که طراح به گونهای کار خود را انجام دهد که به خوبی براساس نیازهای مخاطب ابعاد مختلف طرح را لحاظ کند. این مدل از طراحی، نقش مهمی در رشد وبسایتها دارد که در ادامه در رابطه با آن بیشتر توضیح خواهیم داد:
برقراری ارتباط بهتر کاربران با سایت
طراحی تعاملی سبب میشود تا کاربران احساس نزدیکی بیشتری با سایت داشته باشند و به صورت مستقیم با شما در تعامل باشند. ایجاد یک ارتباط دوطرفه میان سایت و کاربر، سبب میشود تا بتوانید اعتماد آنها را به خود جلب کنید و برند خود را از این طریق بهتر معرفی کنید.
سفارشیسازی وبسایت
یکی از دلایلی که سبب میشود بسیاری از طراحان به طراحی تعاملی روی آورند این است که میتوانند با استفاده از الگوهای از پیش تعیین شده، رفتار کاربرانشان را پیشبینی کرده و سایت خود را متناسب با سلیقه آنها راهاندازی کنند. بنابراین افرادی که از وبسایت شما بازدید میکنند، در کار کردن با آن احساس راحتی و تجربه خوشایندی خواهند داشت. از دیگر تاثیرات مثبت این نوع طراحی بر رشد سایت، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان تحلیل دقیق رفتار کاربران
- کاهش بانس ریت
جمع بندی
در این مقاله سعی بر آن داشتیم تا درباره کاربرد طراحی ui و ux، به ویژه طراحی تعاملی و تجربی، به طور کامل توضیح دهیم. درک عمیق این مفاهیم و شناخت کاربردها و اصول آنها به ما کمک میکند تا بتوانیم در حین طراحی، معیارهای مهم را در نظر داشته باشیم و از این طریق سایت موردنظرمان را سریعتر در مسیر رشد قرار دهیم.